Al jaren wacht ik op de Linux (en open source) revolutie in de IT markt. Linux op desktops, Linux op servers en Linux op telefoons. De wereld zou overspoeld worden en Linux zou overal te vinden zijn. Hoe kunnen bedrijven met hun commerciële software hiermee concurreren? 

Geen revolutie

Niets was echter minder waar. Linux op de desktop zette niet door. Niet dat het ontbrak aan goede Linux desktop distributies en ook niet aan goede software. Bovendien steeds meer applicaties werden web-based. Een Linux desktop was een prima alternatief. Eindgebruikers stoorden zich toch aan kleine visuele verschillen en bleven Microsoft Windows trouw. Vreemd genoeg waren het vaak juist deze eindgebruikers die het geen probleem vonden over te stappen maar OS X.

Toch een revolutie

Hoewel het minder zichtbaar was, kwam Linux toch in elk bedrijf en in elke huiskamer binnen. Routers, firewalls, NAS en andere appliances werden steeds vaker voorzien van Linux. Dit is begrijpelijk, Linux kost niets en is eindeloos aanpasbaar. Ook kwam er goedkope PC hardware (Raspberry pi) op de markt en daarop draaide natuurlijk Linux. Ineens gingen naar mijn idee mensen om me heen zonder enige Linux geschiedenis daar gewoon mee experimenteren. De drempel is blijkbaar toch laag.

Microservices en Cloud computing

De invloed van web gebaseerde technieken op de IT ontwikkelingen deed zich gelden. Het werd steeds interessanter geen grote applicaties te bouwen, maar kleine stukjes functionaliteit, zogenaamde microservices. Deze microservices maken het mogelijk dat development sneller kan plaats vinden en met minder risico’s en impact op eindgebruikers. Ook de bijbehorende development methoden werden geadapteerd, zoals continuously delivery, agile en scrum. Tegelijkertijd raakten bedrijven overtuigt van het nut van virtualisatie van infrastructuur (getuige het grote succes van VMware). De stap van virtualisatie naar Cloud Computing is daarom geen al te grote technische stap. De open source community volgde rap met bijvoorbeeld OpenStack.

Datacenter automation

Hoewel Cloud Computing technisch geen al te grote stap betekende, mist het zijn effect op de IT niet. Alles binnen een Cloud omgeving laat zich scripten en daarmee automatiseren. Of het nu gaat om de deployment van virtuele servers, de configuratie daarvan of het schalen van capaciteit (scale in en scale out). Dit wordt wel aangeduid met datacenter automation. Het verklaart de populariteit van tools als Puppet en Ansible. Het laat zich raden dat die zich goed laten combineren met het idee van de microservices. Men spreekt hier wel over de verandering van “server as pets” naar “servers as cattle”.

Alle ingrediënten samen

De principes van “scale out” en “scale in” en de microservices samen stelden steeds minder eisen aan de features van het operating systeem. Een OS wordt steeds eenzijdiger ingezet. Linux leent zich hier wederom erg goed voor. Het lijkt eerder een doos met Lego blokjes waaruit je zelf iets kan maken, dan een kant en klaar product. Het is naar mijn idee hier dat Linux revolutionair zal blijken. Naast dat bijna alle cloud infrastructuren op Linux gebouwd worden (zoals bijvoorbeeld Amazon, maar ook OpenStack) is de keuze voor Linux als OS binnen de Cloud ook logisch. Voordelen zijn bijvoorbeeld: lage kosten, geen licentie problematiek en de aanpasbaarheid.

Nog eenvoudiger

Het toepassen van microservices in Cloud infrastructuur verlangt verdere afslanking. De overhead van een virtuele server is nog steeds te groot. Hier biedt het gebruik van container technologie, zoals Docker uitkomst , zeker in combinatie met datacenter automation. Het OS hoefde nog minder features – en dus complexiteit – te hebben. Ook het update mechanisme kon vereenvoudigd worden. De grote Linux distributeurs kwamen met “uitgeklede” versies van hun OS met aangepast update mechanisme (zoals Ubuntu Snappy Core en Red Hat’s Atomic).

d.d. 7 december 2015
Aanvulling, Vandaag kwam ik dit artikel tegen over unikernels. Dit sluit precies aan bij de zoektocht naar kleinere OS-en, een kernel die slechts een applicatie draait.

Features

Kon commerciële software voorheen met Linux concurreren op basis van features, dan zie ik de grond daarvoor nog verder verdwijnen. De aanpasbaarheid en kwaliteit maken Linux tot een onweerstaanbare keuze voor bedrijven – nog los van kostenvoordelen. De schaalbaarheid en automatisering daarvan schreeuwt om open source software. Linux “loves Cloud Computing”. Deze revolutie is in alle hevigheid los gebarsten.

De Cloud hype in de IT wereld is je vast niet ontgaan. Bedrijven hebben delen van hun automatisering in een cloud omgeving onder gebracht of overwegen dat binnenkort te doen. IT dienstverleners volgen deze trend op de voet en willen graag cloud computing diensten aanbieden. En dan speelt er nog ook de verwarring over wat cloud computing precies is. Toch is het nu “hot” en met reden.

Afhankelijk van het gekozen perspectief, heeft cloud computing betrekking op alleen de infrastructuur (Infrastructure As A Service – IAAS), biedt het standaard platform voor diensten aan (Platform As A Service – PAAS) of biedt het standaard software producten (Software As A Service – SAAS). Deze opsomming is niet compleet, maar wat mij betreft is de rode draad wel duidelijk. Waar het hier namelijk om gaat is dat IT ondersteunend moet zijn aan de doelstellingen van de organisatie, zeker wanneer die snel veranderen zoals dat tegenwoordig het geval is. En dat is precies waarin cloud computing behulpzaam kan zijn. Door alle techniek “in software te vatten” kan de IT afdeling eindelijk weer snel de veranderende vraag van de organisatie volgen.

Amazon is een aanbieder van cloud computing van het eerste uur. Volgens veel vakgenoten hebben ze het dan ook “begrepen”. De manier waarop zij cloud computing aanbiedt getuigt van visie op de (IT) toekomst. Het aanbod van Amazon is namelijk volledig gericht op de eindgebruiker van IT diensten. De techniek (voornamelijk hardware zoals servers en netwerk) wordt bij eindgebruikers weggehouden. De diensten zijn flexibel en volledig schaalbaar naar behoefte. De kosten worden achteraf betaald (OpEx) en zijn op basis van daadwerkelijk gebruik. Een interessant detail is dat het platform van Amazon voor een belangrijk deel gebouwd op basis van open source software. Naast het aanbod van Amazon kunnen organisaties ook zelf private cloud omgevingen bouwen, bijvoorbeeld op basis van bestaande virtualisatie oplossingen zoals VMware.

NASA en RackSpace volgende hetzelfde spoor en vonden dit interessant genoeg zelf een cloud computing software project te starten. OpenStack was een feit. Steeds meer grote IT bedrijven hebben zich sindsdien bij dit initiatief aangesloten zoals, IBM, HP, Cisco, VMware, Microsoft, Canonical (het bedrijf achter Ubuntu – waarop OpenStack tot nu toe ontwikkeld werd) en sinds twee jaar ook Red Hat. Het belang om deel te nemen kan egoïstisch zijn. Microsoft wil bijvoorbeeld graag dat haar Windows goed te gebruiken valt binnen OpenStack en ik vind dat een prima reden. Red Hat streeft andere belangen na. Zij wil graag dat er geen OpenStack implementaties komen met beperkingen en verdor lockin. Inmiddels levert Red Hat een substantiële bijdrage in het ontwikkelwerk van OpenStack. Natuurlijk heeft Red Hat dan nu ook een Open Stack aanbod. Dat niet alleen, ze zetten er vol op in….

Welke onderdelen kent OpenStack nu al?
Nova - compute nodes
Glance - image management
Swift - Object storage
Cinder - Block storage
Keystone - Identity management
Neutron - Network management
Horizon - Dashboard

Is OpenStack nu al bruikbaar voor klanten van IT diensten? Dit hangt af van de aanwezige (of ingekochte) kennis. Met voldoende technische ondersteuning is OpenStack prima bruikbaar. Het is nog wel sterk in ontwikkeling. Het is dan eigenlijk ook geen “kant en klaar” product, maar eerder een set van puzzelstukjes die gebruikt kunnen worden om een computing cloud te bouwen. Sommige stukjes zijn goed uit ontwikkeld, andere zijn nog niet goed (of zonder tuning) bruikbaar. Toch is Open Stack belangrijk. De delen die voldoende uitontwikkeld zijn kunnen nu al gebruikt worden een computing cloud te bouwen. De onvolwassen delen kunnen (voorlopig) ongebruikt blijven. Het belang van OpenStack voor eindgebruikers (organisaties en bedrijven) is de keuze voor een onafhankelijk cloud platform waar de markt gezamenlijk aan ontwikkeld. Er is nu tenminste keuze. Daarnaast blijven kosten een belangrijke rol spelen. Doordat OpenStack open source software is, kan het tegen lage (licentie) kosten gebouwd worden.

Voor de IT bedrijven die diensten willen aanbieden op OpenStack ligt de situatie naar mijn idee anders. Ziet men toekomst in OpenStack, dan is nu het moment om in te stappen. Zo kan nu nog tijdig voldoende kennis, ervaring en referenties opgedaan worden voordat de vraagzijde van de markt echte groei doormaakt. Zo was ik onlangs bij een presentatie van Mirantis die OpenStack implementaties hebben gedaan bij o.a. Webex, GAP en PayPal. Het is mij duidelijk, als deze bedrijven OpenStack gaan gebruiken, dan komt de rest van de markt ook los. Mijn advies aan IT bedrijven die OpenStack willen aanbieden, nu instappen, “T minus 10 seconds….”.