De afgelopen 15 à 20 jaar was de relatie tussen Microsoft en Linux- en opensourcesoft- warecommunity’s niet best. Linux en OSS bedreigden het verdienmodel van Microsoft, terwijl Microsoft Linux en OSS op alle manieren dwarszat. De situatie verandert. Microsoft heeft het afgelopen jaar grote stappen gezet om OSS te adopteren, zegt Jan van der Torn.
verschenen in de Automatiseringgids mei 2016 (of download de PDF AG-201609_Expert-VanDerTorn).
IT dienstverleners zijn het er wel over eens. Cloud computing heeft de toekomst. En die toekomst is inmiddels gearriveerd. Veel consumenten en bedrijven gebruiken al producten “Uit de Cloud”. Ook overwegen ze bestaande IT diensten naar een Cloud omgeving te migreren. Hierbij spelen nog wel issues als “Safe Harbor“, maar uiteindelijk lijken ook deze bezwaren overkomelijk. Cloud computing belooft dat we “los” komen van de infrastructuur. Dat we ons eindelijk kunnen richten op de kern van de (IT) zaak, namelijk functionaliteit. Tegelijkertijd is het risico dat we verder in infrastructuur verzeilen. De Cloud computing leugen.
Cloud computing brengt ons vele voordelen. Natuurlijk begrijpen we dat we voor daadwerkelijk gebruik betalen (van Capex naar Opex), dat capaciteit schaalbaar is (scale out en scale in) en dat deployment en management van servers geautomatiseerd is (Puppet of Ansible). Echter achter al deze details gaat de werkelijke verandering schuil. We besteden minder energie aan de infrastructuur. Infrastructuur wordt een gegeven. Het is er en het doet het. Geen disks wisselen, systemen in racks schroeven en netwerkkabels aansluiten. Geen gedoe met ijzer, dat regelt de Cloud provider. Eindelijk kunnen we ons richten op functionaliteit. Dat is namelijk waar bedrijven en consumenten het voor doen. Niemand draait een operating systeem “just for the fun of it”.
Als de nadruk op functionaliteit komt te liggen en de steeds sneller ontwikkelen noodzaak is, dan ligt het voor de hand steeds kleinere stukjes functionaliteit te maken. Dit verklaart de populariteit van de microservices. Maar als gevolg hiervan wordt de overhead van het (gevirtualiseerde) operating systeem relatief wel steeds groter. Container technologie zoals Docker verlaagt deze overhead weer. De onderliggende hardware wordt zo beter benut. Amazon gaat nog een stap verder met de AWS Lambda Model (hier mee lijkt het overigens op Red Hat’s Open Shift). De applicatie draait met nog minder overhead op het onderliggende cloud platform.
Het is dan ook niet verwonderlijk dat deze technologische ontwikkelingen een andere manier van werken vereisen. Met het verdwijnen van de infrastructuur en het bijbehorende beheer, komt de DevOps discussie in een ander licht te staan. Het wordt noodzakelijk (maar nu ook mogelijk) om agile te gaan werken. Microservices worden sneller ontwikkeld en traditionele constructies zoals OTAP verlaten. Spotify bijvoorbeeld, doet software ontwikkeling in tribes. Het een kan niet zonder het ander lijkt wel.
Sneller software ontwikkelen en minder “last” van de infrastructuur zijn goed nieuws voor bedrijven en organisaties. Kortere doorlooptijden en er efficiënter werken het gevolg. We kunnen ontwikkelen tegen lagere kosten en klanten worden slagvaardiger. Ook betekent het dat IT bedrijven zich eindelijk bezig kunnen houden met alles op, of boven, de infrastructuur. Tenzij je natuurlijk deel wil uitmaken van een steeds kleinere groep infrastructuur specialisten. En dit is de Cloud computing leugen. Veel IT bedrijven die nu bezig zijn met Cloud, zijn eigenlijk bezig met infrastructuur. Is dat nog wel zo interessant?
In Noorwegen heb ik rotstekeningen gezien waarvan vermoed wordt dat deze ongeveer 9000 jaar oud zijn. Een van de tekeningen laat een rendier of hert zien dat zijn kop omdraait en achter zich kijkt. Niets bijzonders zou je denken. Maar iemand heeft dat beeld 9000 jaar geleden gezien, op de rots getekend en nu weten wij het. Dat is toch onvoorstelbaar. Hoe zit dat eigenlijk met onze moderne digitale gegevens, hoe lang kunnen wij die bewaren? Dit zette me aan het denken en als zo vaak leidt dat tot een stukje tekst.
Om te beginnen, natuurkundig bekeken zal alles tenslotte vergaan. Zo hiermee is het meest voor de handliggende eerste gedachte van tafel.
Hoe lang kunnen we als mensheid eigenlijk analoge gegevens bewaren? Welke voorbeelden zijn er van overleveringen (analoog evenwel) en hoe oud zijn die eigenlijk? Kort onderzoek op internet levert het volgende overzicht op:
Mijn eerste observatie is dat ik vergeleken met de andere voorbeelden geen erg oude zaken in huis heb. Mijn tweede observatie is dat mits zorgvuldig bewaard papier aardig kan concurreren met rotstekeningen. We zouden dit als baseline kunnen beschouwen en eens kijken welke digitale media ik nog heb.
De eerste digitale media die ik zelf in huis haalde waren CD’s. Voor zover ik weet is de inhoud daarvan nog steeds goed leesbaar. In overzicht:
Vergeleken met de rotstekeningen en de eerste boeken is dit nog geen indrukwekkend resultaat. Hoelang gaan digitale media eigenlijk mee? Kort onderzoek op internet levert het volgende overzicht op.
Hoewel ik dit een wel erg voorzichtige inschatting vind, is het geen erg bemoedigend resultaat.
Er is blijkbaar een belangrijk verschil tussen het opslaan van gegevens in analoge vorm en in digitale vorm. In het geval van analoge gegevens kan je stellen dat de levensduur van de gegevens gelijk is aan die van het materiaal (de media) waarop ze zijn opgeslagen. Voor digitale gegevens gaat dit niet op. Een tape of floppy kan zijn gegevens verloren zijn zonder dat je dat kan zien. Daarnaast moet het het medium nog kunnen lezen (heb je dan nog een werkende floppy drive of CD speler en interface?).
Er wordt wel gesteld dat media na twee generaties systemen niet meer leesbaar zijn.
Daarnaast moet het format van de bestanden ook nog leesbaar zijn. Deze zaken worden wel aangeduid met fysical media obsolescences. Naast deze digital obselescence speelt er nog een andere complicerende factor, namelijk datagroei. De groei van data is niet lineair, maar eerder exponentieel.
Welke factoren beïnvloeden digitale opslag media? Te denken valt aan magnetische invloeden, temperatuur (zowel hitte als kou), brand, radiostraling, vocht, uitdroging, chemicaliën en fysieke invloeden (aardbevingen, instortingen van gebouwen e.d.)
Bedrijven en organisaties zien zich natuurlijk eveneens geconfronteerd met deze problematiek, daar zijn we bij ons in huis met onze muziek, foto’s en home video’s geen uitzondering op. Welke tactiek(en) passen deze bedrijven toe?
Het fysiek handelen van mensen doet de media sterk doet achteruitgaan en heeft daarom grote risico’s. Om dit tegen te gaan worden bijvoorbeeld robot’s gebruikt om tapes te hanteren.
Het labelen van CD's en DVD's verminderd de houdbaarheid van sterk.
Ook wordt data wel herschreven (ververst). Hiermee wordt datarot (ook wel bitrot genoemd) tegengegaan. Ook wordt ervoor gekozen data naar nieuwe media te migreren.
Datarot, het vervagen onleesbaar worden van digitale gegevens op een drager of in memory.
In alle gevallen wordt geaccepteerd dat een deel van de gegevens verloren gaat. Dat is dus niet anders dan ik de fysieke (analoge) wereld.
Misschien een vreemd idee, maar digitale gegevens op papier printen kan een oplossing zijn voor de eeuwigheid. We weten immers dat dit duizenden jaren kan overleven. Bovendien is er daarmee ook geen afhankelijkheid van gebruikte interfaces. Het is echter minder handig als het gaat om de opslag van veel gegevens. Daarmee vallen foto’s, muziek en film praktisch af.
De keuze voor rotstekeningen was dus nog zo slecht niet. Alle respect voor de kunstenaar van 9000 jaar geleden.